فهرست مطالب
گالوانیزه کردن شامل اعمال یک پوشش محافظتی از روی بر روی فولاد یا آهن است تا از زنگ زدگی و خوردگی جلوگیری شود. این فرآیند به ویژه در صنایعی نظیر ساخت و ساز، خودروسازی و صنایع دریایی کاربرد دارد.
هدف اصلی از پوششدهی گالوانیزه کردن ایجاد یک سد محافظ در برابر عوامل خورنده محیطی است که میتواند به طور قابل توجهی عمر مفید سازههای فلزی را افزایش دهد. از آنجا که روی به عنوان یک عنصر محافظ عمل میکند، وقتی فولاد یا آهن در معرض هوا و رطوبت قرار میگیرد، این پوشش روی است که قبل از فلز پایه دچار خوردگی میشود و به این ترتیب از فلز اصلی محافظت میکند. مواد اصلی در این فرآیند شامل فولاد یا آهن به عنوان بستر و روی به عنوان ماده پوششی است.
برای دریافت خدمات برش لیزر گالوانیزه در چهاردانگه تهران با مشاوران ما در آرتالیزر تماس بگیرید
در ادامه این مقاله به بررسی جامع فرآیند گالوانیزه کردن میپردازد، که به عنوان یک روش حیاتی برای حفاظت از فلزات در برابر خوردگی شناخته میشود. درک گالوانیزه کردن برای صنایعی که از قطعات فلزی استفاده میکنند، اهمیت ویژهای دارد؛ زیرا این فرآیند به طور قابل توجهی عمر مفید و دوام این قطعات را افزایش میدهد.
بررسی انواع روشهای گالوانیزه کردن
روشهای مختلفی برای گالوانیزه کردن وجود دارد که هر کدام بسته به نوع کاربرد و محیطی که فلز در آن استفاده میشود، مناسب هستند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
- روش گالوانیزه کردن غوطهوری گرم: یکی از رایجترین روشها، گالوانیزه کردن به روش غوطهوری گرم است که در آن فولاد در روی مذاب غوطهور میشود. این روش باعث ایجاد یک پوشش ضخیم و مقاوم میشود که برای کاربردهای سنگین و محیطهای خورنده ایدهآل است.
- روش الکتریکی گالوانیزه کردن: دیگر که برای گالوانیزه کردن استفاده میشود به روش الکتریکی است که در آن روی با استفاده از جریان الکتریکی بر روی سطح فلز اعمال میشود. این روش منجر به ایجاد یک پوشش نازکتر و یکنواختتر میشود که برای کاربردهایی که نیاز به دقت بیشتر در ضخامت پوشش دارند، مناسب است.
- پوششدهی اسپری روی به روش غوطهوری گرم: روش دیگری است که در آن روی به صورت اسپری بر روی سطح فلز اعمال میشود و برای تعمیرات و مناطق دشوار دسترسی، کاربرد دارد. انتخاب روش مناسب باید بر اساس میزان تعرض محیطی و دوام مورد نیاز پوشش انجام شود.
گالوانیزه کردن به روش غوطهوری گرم فرآیندی است که طی آن فولاد ساختهشده را در یک دیگ یا مخزن حاوی روی مذاب فرو میبرند. این فرآیند به طور ذاتی ساده است و این سادگی یک مزیت ویژه نسبت به دیگر روشهای حفاظت در برابر خوردگی محسوب میشود و هنگامی که فولاد در دیگ قرار میگیرد، آهن موجود در فولاد با روی مذاب واکنش متالورژیکی داده و یک پوشش آلیاژی محکم و به همپیوسته تشکیل میدهد که حفاظت عالی در برابر خوردگی برای فولاد فراهم میکند.
مراحل گالوانیزه کردن به چه صورت است؟
فرآیند گالوانیزه کردن شامل چندین مرحله کلیدی است که به ایجاد یک پوشش موثر کمک میکند. اولین مرحله، آمادهسازی سطح است که در آن فلز باید به دقت تمیز شود تا هرگونه آلودگی مانند روغن، گرد و غبار و زنگ زدگی از بین برود.
این کار معمولاً با استفاده از روشهایی مانند سندبلاست یا تمیزکاری شیمیایی انجام میشود. در مرحله بعد، یک فلکس، معمولاً کلرید آمونیوم روی، بر روی فلز اعمال میشود تا از اکسیداسیون قبل از گالوانیزه کردن جلوگیری کند. پس از آن، فلز آمادهشده در روی مذاب غوطهور میشود یا روی به روشهای دیگری بر سطح فلز اعمال میشود. در نهایت، فلز پوشش داده شده خنک شده و مورد بازرسی قرار میگیرد تا از یکنواختی و ضخامت مناسب لایه روی اطمینان حاصل شود.
باید در نظر داشت که عدم آمادهسازی مناسب سطح میتواند منجر به عدم چسبندگی مطلوب پوشش روی شود و همچنین، عدم بازرسی دقیق محصول نهایی ممکن است منجر به عدم تشخیص نقصهای موجود شود که این امر میتواند کیفیت نهایی محصول را تحت تأثیر قرار دهد.
به طور خلاصه گالوانیزه کردن به روش روی که یکی از مهمترین روشها است به چند مرحله تقسیم بندی میشود:
- آمادهسازی
- حمام مذاب
- غوطهوری گرم
در جریان اولین مرحله فرایند گالوانیزه کردن که با نام آمادهسازی شناخته میشود، سطح فلز باید به دقت تمیز شود تا هرگونه آلودگی مانند گرد و غبار، روغن یا زنگ از بین برود. این کار معمولاً به یکی از دو روش مکانیکی یا شیمیایی انجام میشود. در روش مکانیکی، سطح فلز از طریق سایش یا انفجار تمیز میشود، در حالی که در روش شیمیایی، فلز در حمامهای اسیدی قرار داده میشود تا هرگونه آلودگی حذف گردد.
در مرحله بعدی فلز آماده شده در حمام مذاب روی فرو برده میشود که در این مرحله روی به سطح فلز پیوند میخورد و یک لایه محافظتی تشکیل میدهد که از فلز در برابر عوامل مخرب محیطی محافظت میکند. پس از آن، فلز گالوانیزه شده به آرامی خنک میشود تا پوشش روی جامد شده و به طور محکم به سطح فلز بچسبد.
مزایای گالوانیزه کردن چیست؟
گالوانیزه کردن مزایای بسیاری را به همراه دارد که میتواند عمر محصولات فلزی را به طور چشمگیری افزایش دهد و از جمله این مزایا میتوان به مقاومت در برابر خوردگی اشاره کرد که از فلز در برابر آسیبهای محیطی محافظت میکند.
از طرف دیگر دوام بالای این فرآیند باعث افزایش طول عمر سازههای فلزی میشود که این امر نیاز به تعمیرات و تعویضهای مکرر را کاهش داده و در نتیجه هزینههای نگهداری را در بلندمدت کاهش میدهد.
از سوی دیگر، تاثیرات زیستمحیطی این فرآیند نیز قابل توجه است؛ چرا که روی قابل بازیافت بوده و باعث کاهش ضایعات میشود. گالوانیزه کردن به عنوان یک فرآیند حیاتی برای حفاظت از قطعات فلزی در برابر خوردگی شناخته میشود و مزایای چشمگیری از نظر دوام و صرفهجویی در هزینهها به همراه دارد.
یکی دیگر از مهمترین مزایای گالوانیزه کردن فلز افزایش مقاومت فلز در برابر خوردگی است چرا که پوشش روی به عنوان یک مانع مؤثر در برابر رطوبت و عوامل خورنده عمل میکند، به گونهای که عمر مفید فولاد گالوانیزه شده ممکن است به دههها برسد.
این ویژگی موجب کاهش نیاز به تعویضهای مکرر و در نتیجه کاهش هزینههای کلی نگهداری میشود که اگرچه هزینه اولیه آن ممکن است بالاتر باشد، اما طول عمر طولانی و کاهش نیاز به تعمیرات مکرر، این روش را از نظر اقتصادی مقرونبهصرفه میسازد.
نتیجهگیری
شناخت فرآیند گالوانیزه کردن، مزایا و کاربردهای آن میتواند به طور قابلتوجهی دانش شما در زمینه حفاظت از فلزات را ارتقاء بخشد. در این مقاله از آرتالیزر هر آنچه باید از فرایندهای گالوانیزه کردن را میدانستید بررسی کردیم چرا که استفاده از این روش اهمیت بسیار زیادی در صنایع مختلف دارد.
از جمله استفادههای مهم از فرایند گالوانیزه کردن در صنایع میتوان به کاربرد فولاد گالوانیزه شده اشاره کرد که کاربردهای گستردهای دارد و یکی از این کاربردها را میتوان در ساخت و ساز ساختمانها دید که در جریان آن از فولاد گالوانیزه شده به عنوان تیرهای سازهای، مواد پوششدهنده سقف و حتی حصارکشی استفاده میشود. از طرف دیگر در صنعت حمل و نقل، این نوع فولاد در تولید قطعات خودرو، تریلرها و حتی خطوط راهآهن کاربرد دارد. همچنین در بخش کشاورزی، از فولاد گالوانیزه شده برای ساخت تجهیزات مختلف، سیلوها و مخازن ذخیرهسازی استفاده میشود.